Het Muizenfort

Is een zgn caponnière, gebouwd tussen 1874 en 1877, op een ravelijn. Het is een Nederlands fort die deel uit maakte van de Hollandse Waterlinie, de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam. Het moest de doorgangen vis de Zeedijk naar de Naardertrekvaart beveiligen.

Het Muizenfort had twee kazematten met ieder drie schietgaten. Vanuit die posities was het goed mogelijk de toegangen tot de vesting, aan de zijkanten van het fort, te beschermen.

Tijdens de mobilisatie van 1914-1918 waren er ongeveer 100 militairen gelegerd. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog was het fort ook korte tijd bemand.

Er waren negen grote ruimtes, waarvan de twee kanonkazematten de belangrijkste waren. Vanaf hier konden de bruggen, dijk en trekvaart onder vuur genomen worden. Verder waren er de verblijven voor de manschappen, wacht, keuken, officierskamer, ruimte voor opslag van eten en buskruit voor de kanonnen.

Men denkt dat de naam afkomstig van de muisgrijze uniformen van de mannen tijdens de mobilisatie van 1939-1940. Maar waarschijnlijk bestond de naam al langer.

Toen de Tweede Wereldoorlog in aantocht was is het fort versterkt. Aan de voorzijde werd een Groepsschuilplaats gebouwd (type P). Deze schuilplaats was bestemd voor de manschappen tijdens een beschieting. Ernaast werd een koepelkazemat (type G) geplaatst, waarin een zware mitrailleur stond die de Naardertrekvaart en de naastgelegen weg onder vuur kon nemen. Het Duitse leger heeft in de oorlog de stalen koepel van de kazemat verwijderd waardoor een groot gat is overgebleven.

Het fort is door het ministerie van Defensie vrijgegeven in 1973. Het is toen omgebouwd naar een jongerencentrum en is 10 jaar met dat doel gebruikt. Vanaf 1983 stond het leeg. In 1987 is het plan geopperd om het gemeentehuis van Muiden erin te vestigen. En in 1990 is een vergelijkbaar plan ingediend. 

In 1990 werd het fort gerestaureerd en bracht er weer een jongerencentrum in onder. In 1997 werd het fort onderkomen van de Historische Kring Stad Muiden.(HKSM)

Tegenwoordig is het fort in gebruik als kantoor voor de HKSM, de Stichting Pampus, de Stichting Herstelling en de Stichting Kabelkrant Muiden.

Tevens is er in het fort het Muider Muizenfort Museum (MMM) gevestigd. Het museum heeft ook een buitenterrein aan de voorzijde met loopgraven ingericht en via de loopgraven zijn de twee bunkers uit de Tweede Wereldoorlog te bereiken.